آنچه دانش‌آموزان و والدین باید درباره شپش سر بدانند

به گزارش قزوین‌نیوز، رقیه وادی‌دار، کارشناس مسئول واحد سلامت نوجوانان ،جوانان و مدارس مرکز بهداشت شهرستان آبیک، با اشاره به شروع فصل مدرسه و ابتلای برخی از دانش‌آموزان به پدیکولوزیس یا آلودگی به شپش سر، اظهار کرد: شپش یک انگل خارجی و اجباري انسان است که از خون انسان تغذيه مي‌كند، عمر شپش ماده ۳۰ روز و تعداد تخم‌هاي آن درطول يك دوره زندگي ۱۵۰-۵۰ عدد می‌رسد. محل زندگي اين انگل به‌طور عمده در پشت سر و پشت گوش‌ها است. تخم شپش که به‌طور کلی رشک نامیده می‌شود بیضی شکل، سفید رنگ و به اندازه ته سنجاق است و به مو و درز لباس افراد آلوده می‌چسبد و طول مو ارتباطی با آلودگی به پديکلوز ندارد.

وی در خصوص اینکه پديکلوزيس در چه گروه‌هايي از افراد وجود دارد و علائم آلودگي به آن چيست بیان کرد: شپش به هیچ گروه یا طبقه خاص اختصاص ندارد، این بیماری در هر 2 جنس دیده می‌شود اما به‌طور شایع در دختر بچه‌ها بیشتر مشاهده شده است، اگرچه شیوع رده سنی خاصی ندارد اما کودکان دبستانی آسیب‌پذیرترین گروه سنی هستند و از شدت آلودگی بالایی برخوردارند و تماس نزدیک و طولانی مدت آن‌ها باهم شایع‌ترین و اصلی‌ترین راه انتقال است.

وادی‌دار از میزان قابل توجه بررسی‌های انجام شده در مدرسه‌ها، به ویژه مدارس ابتدایی دخترانه خبر داد و افزود: آگاهی آموزگاران از علائم و نشانه‌های این بیماری در مدارس، گامی مثبت در جهت کنترل بیماری محسوب می‌شود. این بیماری عمدتاً علامتی ندارد و در غربالگري‌ها کشف مي‌شود ولي گاهي علامتي مثل خارش، وجود نقاط قرمز رنگ در کف سر، علائمي از خراش‌ها در پوست سر و عفوني شدن خراش‌ها با عفونت‌هاي فرصت‌طلب و بزرگ شدن غدد لنفاوي پشت گوش ديده مي‌شود. از دیگر عوارض شپش سر بي‌خوابي، خستگي، خارش و عفونت‌هاي ثانويه است.

وی راه‌های انتقال انگل را از 2 راه مستقيم و غير مستقيم عنوان کرد و ادامه داد: این انگل از راه‌های مستقيم مانند تماس با فردآلوده و راه‌های غيرمستقيم از طریق تماس با اشياي آلوده مثل روسري، کلاه، شانه، روبالشتي، حوله، ملحفه هتل‌ها، کمدهاي استخر، قابل انتقال است.

این کارشناس درمان این انگل را  درچند مرحله برشمرد و اضافه کرد: اولين مرحله برای از بین بردن این انگل استفاده از شامپوي پرمترين است که مي‌بايستي روي موي تميز و نيمه خشک به‌مدت ۱۰ دقيقه قرار بگيرد، سپس با شانه دندانه‌ريز شانه شده و آبكشي شود و در ۸ تا ۱۰ روز آينده نيز مجدد استفاده شود. شامپو نباید وارد دهان و چشم شود و در کودکان زیر ۲ سال و مادران باردار و شيرده منع مصرف دارد. در مواقع عود يا در افراد خاص مي‌توان به جاي شامپوي پرمترين از لوسيون دايمتيكون استفاده كرد.

وی مرحله دوم رشک‌زدایی با مخلوط آب و سرکه سفید به نسبت ۵۰ درصد و سپس آغشته کردن کل موها به این مخلوط و شستشوی موها بعد از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه با آب فراوان و شانه دندانه‌ریز و جداسازی رشک بعد از خشک کردن موها دانست و ادامه داد: در مرحله سوم می‌بایستي تمام اشيايي که با فرد آلوده ارتباط داشته است، ضدعفوني و يا جوشانده شود. وسايلي که قابل ضدعفوني كردن نباشد، مي‌بايست به‌مدت ۳۰ روز در يك كيسه در بسته و ترجيحاً در جاي سرد نگهداري شود. توصیه می‌شود اگر چند نفر در يک خانواده مبتلا هستند، حتماً درمان همه افراد آلوده باهم شروع شود و فرد آلوده بعد از درمان از وسايل تميز و ضدعفوني شده استفاده کند.

وادی‌دار بیشترين عوارض مربوط به آلودگي به شپش را استفاده از موادی مانند سم، نفتالین، نفت و بنزین دانست و گفت: برخی والدین به‌جز داروهاي استاندارد تجويزي از سوي مراکز بهداشت كه در بالا ذكر شد، از این مواد براي درمان شپش کودکان استفاده می‌کنند که گاه حتی تهديدكننده‌هاي حيات کودکان است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: آلودگی به پديکلوز مصونيت ايجاد نمي‌كند و فرد مي‌تواند در طول عمر خود چندين بار آلوده شود. اصل مهم در درمان شپش سر، درمان «اپيدميولوژيک» انگل يعني شناسايي و درمان منابع و مخازن است. پیشگیري از اين بيماري با رعايت اصول بهداشت فردي و عدم استفاده از وسايل شخصي ديگران، کنترل و غربالگري موي دانش‌آموزان، شناسايي مواد آلوده و درمان آن‌ها و حساس‌سازي و آگاهي دادن به خانواده‌ها امکان‌پذير است.

انتهای پیام/